Kaszel – kiedy się go bać?

Kaszel, jako taki, nie jest groźny, stanowi bowiem mechanizmem obronnym układu oddechowego. Oczyszcza go z nadmiernej ilości wydzieliny bądź ciał obcych w przewodzie. Zwykle jednak kojarzony jest z przeziębieniem. I całkiem słusznie, bo infekcje wirusowe górnych dróg oddechowych stanowią jego najczęstszą przyczynę. Ale nie zawsze kaszel zwiastuje przeziębienie, niekiedy jest objawem poważniejszej choroby. Zobacz, kiedy powinnaś się niepokoić.

Rozpoznaj kaszel

Trwający do 3 tygodni kaszel – zwykle jest spowodowany przez infekcję wirusową, zapalenie oskrzeli, krtani, tchawicy lub alergię. Czasami po infekcji może się jeszcze pojawiać, aż do chwili odnowienia się nabłonka dróg oddechowych. Należy jednak zachować czujność, bowiem w ostatnich miesiącach notuje się coraz więcej przypadków kokluszu (krztuśca) – ostrej choroby zakaźnej, której objawem jest między innymi męczący kaszel, który utrzymuje się do 6 tygodni, niezależnie od prawidłowego leczenia choroby.

Czym charakteryzuje się kaszel suchy ?

Suchy, przewlekły, niezbyt nasilony kaszel – najczęściej jest wynikiem podrażnienia dróg oddechowych, np. przez substancję chemiczną, dym papierosowy, suche powietrze w przegrzanym pomieszczeniu czy klimatyzację. Zadbaj wówczas o prawidłowe nawilżenie pomieszczenia, stosując specjalne nawilżacze ceramiczne na kaloryfery bądź często wietrząc pomieszczenie w którym przebywasz.
Kaszel nocny, suchy, bez odksztuszania – tego typu kaszel może towarzyszyć astmie, ale też być oznaką niewydolności serca, powodującej zastój krwi w obrębie płuc (szczególnie jeśli chory odksztusza pienistą wydzielinę). Jeśli zaobserwujesz taką reakcję, zgłoś się natychmiast do lekarza, bowiem to stan wymagający pilnej interwencji medycznej. Do czasu przyjazdu lekarza ulgę może przynieść przybranie pozycji półsiedzącej.

Kaszel suchy, ze zgagą i pieczeniem za mostkiem – taki kaszel jest zwykle konsekwencją refluksu żołądkowo-przełykowego, czyli podrażnienia przez cofające się treści pokarmowe.
Kaszel suchy, przewlekły u osób z nadciśnieniem tętniczym – może być skutkiem ubocznym przyjmowania leków. Sprawdź na ulotce czy twoje tabletki mogą dawać takie objawy, ewentualnie upewnij się u farmaceuty. Jeśli zajdzie taka okoliczność, poproś lekarza o zmianę leku.
Poranny, „mokry” kaszel – jest charakterystyczny dla przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Odksztuszanie zielonej lub żółtej plwociny może nastąpić również przy zakażeniu zatok przynosowych, chorobach płuc i oskrzeli, natomiast plwociny przezroczystej – przy astmie.
Kaszel przewlekły, który zmienił charakter – jeśli towarzyszy mu odkrztuszanie krwawej plwociny, duszności, zmęczenie, utrata masy ciała i ból w klatce piersiowej, może wskazywać na raka płuc. Krwista plwocina może pojawić się również przy gruźlicy, a także zapaleniu oskrzeli. Nie zwlekaj z wizytą u lekarza!

Właściwe rozpoznanie kaszlu

Kiedy kaszel się przedłuża, kiedy towarzyszą mu inne niepokojące objawy z opisanych, zwróć się do lekarza pierwszego kontaktu. Ten z pewnością osłucha cię, a następnie przeprowadzi wywiad. Prawdopodobnie zleci też RTG klatki piersiowej, a także podstawowe badania krwi i/lub moczu. Diagnozę ułatwi gazometria, podczas której bada się we krwi poziom tlenu i dwutlenku węgla, oraz spirometria – mierząca pojemność płuc. Na podstawie tych wyników dostaniesz skierowanie do laryngologa, pulmonologa, alergologa, kardiologa lub gastrologa.